DE BOER als personage in het werk van Jaap Oudes
De boer.
De personages in het werk van Jaap Oudes zijn meestal stereotiepen zoals de boer, de bakker, de dominee, de pastoor, de monnik etc..
Inleiding.
Bij hetbestuderen van “de boer” in de werken van Jaap Oudes wordt duidelijk hoe het “boerenleven” grote indruk op hem heeft gemaakt en dat dit onlosmakelijk aan zijn denken en doen in artistieke zin aan hem verbonden is.
De basis
ligt in de familiesfeer waarin hij ophroeide. Zijn vader en opa waren opkopers
die veel door het platteland van Noord-Holland reisden, waren goede vertellers van hetgeen zij onderweg
tegenkwamen. Zij hadden gevoel en ook plezier in de plattellandshumor zoals zij
dat ervaarden. Aangevuld met de nodige
fantasie wisten zij hier smeuige verhalen van te maken die bij thuiskomst in de
huiselijke sfeer weren verteld.
Met zijn
moeder (boerendochter) maakte hij in zijn jonge jaren lange wandeltochten door Noord-Holland.
Zij wandelde niet alleen door het platteland maar bezochten ook kermissen,en
markten in de steden en dorpen.
Dit alles
heeft Jaap gretig opgezogen en is als het ware een deel van hemzelf geworden.
Deze
familietraditie van verhalen vertellen heeft Jaap Oudes op zijn manier
voortgezet in zijn getekende verhalen..
Duiding “Boeren” in de tekeningen van Jaap Oudes.
1. Boer in dagelijkse dracht.
2. Boerenleven in de Noord-Hollandse polder
3. Feest vieren
4. Boer gaat netjes gekleed uit.
5. Kempische boer.
Boer in dagelijkse dracht.
Tekst uit “Andere tijden”.
Jarenlang ging het leven in de Noord-Hollandse polder Zeevang traditioneel z’n gangetje. Boeren waren uren bezig om met een bootje de koeien van het ene stukje land naar het andere te brengen. In de zomer werd de keuken verplaatst naar de stal, waar ook de koeien stonden. Bij gebrek aan douche waste het boerengezin zich alleen op zaterdag één voor één in dezelfde teil. Rond 1960 ging die agrarische samenleving op de schop.
In deze tekening gaat het er feestelijk aan toe. Maar iedereen lijkt wel zijn eigen feestje te vieren. De toneelvorstelling is kennelijk slechts de aanleiding om feest te vieren.
De vrijende barkeeper is in staat met zijn rechterhand een glas te vullen en met zijn linkerhand een wijnkan te vullen.
Er is ook een orkestje aanwezig. Ter ondersteuning aan het
toneelstuk?
De dirigent in boeren kostuum met epauletten staat driftig
te dirigeren.
In alle drukte ontwaren we een muzikant met een instrument.
Links ontwaren wij ook een boer die niet mee doet aan de feestelijke wanorde. Is hij slechts een toeschouwer ?
Boer gaat netjes gekleed uit.
Broek in Waterland. . Muzikanten en dansende vrolijke mensen.
Kempische boer.
Door de boeken van met name de Vlaamse
schrijver Felix Timmermans is Jaap Oudes ook de boer van Felix Timmermans gaan
gebruiken .
Een interessant gegeven is dat de vader van
Felix Timmermans eer overeenkomst heeft met de vader van Jaap, Dirk Oudes.. Dirk Oudes was opkoper van
goud, zilver en antieke spullen en
bereisde het platteland van Noord-Holland. Felix' vader was kanthandelaar en reed met een
hondekarretje door de Kempen om er kanten mutsen te verkopen. In de werken van
Felix Timmermans wordt altijd een boer als kempische boer neergezet.
Het hoofddeksel zoals dat in de Kempen gewoon was wordt daarbij als een faas,
een hoge pet met een rond ‘dak’, getekend.
Bokrijk. Oogstfeest.
Zuienkerke. Hier tekent hij een Zuienkerkse boer boer die niet alleen boer
is maar ook jager en visser.
Klemskerke. De koeien genieten van een feestelijke dag in Klemskerke.
Detail Klemskerke. De koe geniet en
wordt door boeren en monniken verwend. De boeren op hun beurt laven zich aan de
melk van de koe.
Reacties
Een reactie posten